Niềm tự hào của ngành xe hơi Malaysia

Không khó để bắt gặp Perodua hay Proton- thương hiệu nội địa của Malaysia ở cả thủ đô Kualar Lumpur tới thành phố cổ Malacca.

Malaysia là một trong những quốc gia phát triển nhất Đông Nam Á, ngành công nghiệp ôtô của họ cũng vậy. Tất nhiên xét cả hai yếu tố trên thì Malaysia không thể bằng các nước khác trong khu vực châu Á nhưng chúng đủ lớn mạnh để mọi người xem như một biểu tượng phát triển của Đông Nam Á.

Bukit Bintang, khu mua sắm sầm uất tại KL

Năm 2011, Malaysia có mức thu nhập bình quân đầu người 9.700 USD, tức ngang bằng Thái Lan nhưng vẫn kém xa so với Singapore. Đất nước hồi giáo này có cơ sở hạ tầng giao thông đầy đủ và nhiều phương tiện di chuyển từ xe hơi, tàu cao tốc cho tới tàu điện ngầm nên việc đi lại và di chuyển khá thuận tiện. Malaysia có tới 21,25 triệu phương tiện, tính riêng thủ đô Kualar Lumpur có 5 triệu xe đang lưu thông và đa phần trong đó là xe hơi.

Logo hai hãng xe nội địa phổ biến ở Malaysia: Proton và Perodua

So với các nước khác trong khu vực, giá xăng ở Malaysia cũng khá rẻ do được trợ giá. Xăng A95 chỉ có giá bán khoảng 1,90 MYR/L (tương đương 13.000 VND/L). Số liệu của hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Malaysia MAA chỉ ra rằng thị trường xe hơi chạm mốc 600.123 xe (hơn 4 lần so với thị trường Việt Nam trong năm 2011, đạt 110.938 xe) và có khả năng còn tăng mạnh hơn trong nhưng năm sau đó. Tuy nhiên, ngành công nghiệp ôtô của Malaysia có những yếu tố khác hẳn các thị trường khác.

Perodua: Chàng David trong xứ sở người khổng lồ

Người dân Malaysia không quá coi trọng chiếc xe của mình sở hữu. Họ có hai thương hiệu xe nội địa phổ biến là Perodua và Proton. Tại thị trường nội địa, cả hai thương hiệu trên đều non trẻ nhưng rất phổ biến, thậm chí có thể nói rằng họ vượt qua cả những tên tuổi lớn trên thế giới. Nhiều người có lẽ không xa lạ gì với thương hiệu xe Proton bởi họ sở hữu thương hiệu xe hơi nổi tiếng Lotus nhưng thương hiệu Perodua thì khá lạ lẫm.

Myvi cực kì phổ biến ở Malaysia, thường được độ lại theo cá tính của chủ nhân

Perodua ra đời vào năm 1993 và hợp tác chặt chẽ với Daihatsu. Dù mới ra đời cách đây không lâu nhưng họ được đánh giá là nhà sản xuất xe hơi lớn thứ hai Malaysia. Perodua gần như họ có riêng một danh mục sản phẩm và ít có sự cạnh tranh với láng giềng Proton. Tuy nhiên, họ không thiết kế hay tự sản xuất các sản phẩm của mình mà phần lớn nhờ cậy vào đối tác Daihatsu.

Ví dụ như chiếc Myvi – Thành quả hợp tác của Perodua với Daihatsu và Toyota. Bản thân chiếc xe này cũng dựa trên thiết kế của chiếc Daihatsu Sirion và Toyota Passo. Thật tuyệt vời là chiếc xe nhỏ xinh này lại là mẫu xe bán chạy nhất trong nhưng năm vừa qua. Đáng chú ý là nó đã giật giải thưởng “Xe của năm 2005/2006” do Autocar ASEAN bình chọn ngay sau khi ra mắt

Một chiếc Myvi đẹp mắt thuộc thế hệ thứ hai

Năm 2011, Myvi đã bước sang thế hệ thứ 2 với ngoại hình thay đổi theo chiều hướng tròn trịa và bắt mắt hơn. Mặc dù Myvi không có ngoại hình thuyết phục nhưng nó lại chính là câu trả lời rõ ràng nhất cho quan niệm sử dụng xe chung của người Malaysia: chỉ là một phương tiện đi lại. Myvi trang bị động cơ 1.3L hoặc 1.5L, công suất xấp xỉ 100 HP, túi khí, ABS, vô lăng điện, đèn projector, hộp số tự động và một hệ thống GPS do chính Malaysia thiết kế. Và tất nhiên, Myvi cũng có giá khởi điểm bình dân phù hợp với thu nhập của người Malaysia: chưa tới 15.000 USD.

Myvi chứng tỏ sự phổ biến của mình bằng việc xuất hiện ở khắp nơi, có thể lấp ló ở ngay dưới chân tháp đôi Petronas hay đỗ thành hàng dài trong khu mua bán sầm uất mang tên Bukit Bintang. Thậm chí nó có thể băng băng trên con đường quốc lộ E2 nối liền thủ đô Kualar Lumpur với đất nước Singapore mà chẳng hề gặp trở ngại. Chính Myvi là sản phẩm quan trọng khiến Perodua vượt qua Proton trong những năm trở lại đây và tỏ ra nổi trội hơn tất cả các sản phẩm khác cùng loại.

Proton: Đầu tầu của ngành công nghiệp xe hơi Malaysia

Với Proton, thương hiệu này vẫn có tiếng nói lớn với người dân bản địa. Từ cách đây nhiều năm, Proton đã bành chướng ra các thị trường khác, thậm chí sang cả châu Âu nhưng họ chưa chứng minh được “tầm” của mình. Nhiều người vẫn chỉ biết tới một Proton lạ lẫm đang sở hữu Lotus hay MV Agusta mà không rõ hãng xe đó đứng ở vị trí nào.

Với gần 30 năm tồn tại, Proton đã trở thành một thứ đặc sản riêng trên đường phố của Malaysia. Nơi này vẫn đầy rẫy những chiếc xe cổ cũ kĩ hình hộp lẫn những chiếc xe đời mới bóng bẩy và trau chuốt có chung biểu tượng hình khiên với không lẫn vào đâu được của Proton. Trước đây biểu tượng này có hình trăng lưỡi liềm và ngôi sao 14 cánh giống như trên lá cờ của Malaysia nhưng nay đã đổi sang hình đầu hổ cách điệu màu vàng trên nền xanh.

Kiểu dáng của chiếc Persona 2011

Proton đã và đang hợp tác với Mitsubishi và mối quan hệ này vẫn được duy trì tốt đẹp từ thuở sơ khai đến nay. Bên cạnh đó, hãng xe cũng được biết đến như là một mẫu xe với 40% cổ phẩn được sở hữu bởi Chính phủ Malaysia. Họ đã có thời kì cực kì hưng thịnh trước khi Perodua mang Myvi và loạt sản phẩm vào cạnh tranh. Kể từ 2006 đến nay, Proton chưa lần nào lấy lại vị trí số 1 thị trường bị rơi vào tay Perodua.

Nếu Perodua có thế mạnh là dòng xe nhỏ trẻ trung thì Proton lấn át ở thị phần xe sedan như Saga, Persona hay Inspira. Nói như vậy không phải Proton yếu thế so với Perodua. Họ có danh mục sản phẩm dài và dàn trải trên “mọi mặt trận”, mở rộng hơn sang dòng xe đa dụng và các dòng xe chở khách khác. Các chuyên gia phân tích của Malaysia cho rằng thị trường xe hơi của họ vẫn là cuộc đua song mã trong nhiều năm tới nhưng kết quả thế nào thì thật khó dự đoán.

Proton có thế mạnh ở các dòng xe sedan như mẫu Persona – được ví như xương sống của Pronton. Chiếc sedan compact bốn cửa này được ra mắt từ năm 2007 nhằm thay thế cho đàn anh Wira trước đó. Persona không còn mang kiểu dáng vuông vức như Wira mà thay bằng những đường cong mềm mại và có phần trẻ trung. Ngoài ra, họ còn mẫu Saga – một mẫu xe sedan compact cỡ nhỏ rất được ưa chuộng và cũng là sản phẩm đang theo sát Myvi trên thị trường.

Proton Persona tại Malacca

Giá bán khởi điểm Persona cũng khá rẻ, chỉ 45.000 MYR (tương đương 15.000 USD) nên chẳng có gì khó hiểu khi thấy Persona nhan nhản trên đường. Nó từng được công ty nghiên cứu Frost và Sullivan bình chọn là “Xe tốt nhất của năm 2008” và Xe có giá trị sử dụng cao nhất 2011. Đỉnh điểm là việc Persona nhận được tới 11.000 đơn đặt hàng trước khi ra mắt và thêm 19.000 đơn đặt hàng sau khi ra mắt hai tuần.

Chính sức hút của Persona đã làm cho hai thành viên khác trong gia đình Proton là Waja và Gen-2 sụt giảm doanh số đáng kinh ngạc. Persona cũng là mẫu xe mà nhìn vào trong đó, người ta chỉ thấy sự vừa vặn cho nhu cầu sử dụng chứ không thể nổi bật hơn các đối thủ khác. Lí do là vị hãng Proton chỉ trang bị động cơ 1.6L 4 xy-lanh công suất 110 HP và một phiên bản 1.3L thấp hơn.

Malaysia có hơn 50 mẫu xe được chào bán và thật ngạc nhiên top 5 mẫu xe bán chạy nhất thị trường 2011 đều thuộc về Proton và Perodua, hai thương hiệu này cũng chiếm tới 50% thị phần của ngành công nghiệp xe hơi Malaysia.

Nếu ai đó không tin thì bằng chứng là top 5 xe bán chạy nhất tại thị trường Malaysia 2011 đều thuộc về Perodua và Proton. Năm ngoái, Perodua bán 81.904 chiếc Myvi , Proton cũng tiêu thụ 74.258 xe Saga. Chúng vẫn nằm trong hai mẫu xe được tiêu thụ nhiều nhất tính đến hết tháng 10/2012.

Proton bán tới hơn 157 nghìn xe trong năm 2011 còn Perodua giành phần thắng nhờ những mẫu xe nhỏ với sản lượng lên tới 180.000 xe. Qua đó có thể thấy hai thương hiệu nội địa đã chiếm quá nửa tổng sản lượng xe được bán ra trong năm. Đó là điều mà các thương hiệu Thái Lan, Indonesia chưa thể làm được chứ đừng nói gì tới Việt Nam.

Tôi không rõ liệu người Malaysia có niềm tự hào dân tộc lớn và ưa thích sử dụng các thương hiệu nước nhà bằng Hàn Quốc hay Nhật Bản hay không. Tôi chỉ chắc chắn một điều rằng: mẫu xe của họ chẳng nổi bật, ít ấn tượng so với xe các đối thủ đến từ châu Á nhưng chính sự nhan nhản trên đường của những Myvi, Saga, Persona cho thấy ngành công nghiệp xe hơi nội địa đã và đang thành công. Ít nhất họ đã giành phần thắng trong tâm lý mua hàng của người dân. Vì vậy, ngành công nghiệp ôtô Malaysia hoàn toàn có thể tự hào ngẩng cao đầu so với các nước bạn.

Thảo Đỗ