Nguy cơ tăng trưởng bong bóng tại Trung Quốc

Hơn 18 triệu xe được bán tại Trung Quốc trong năm 2010 theo số liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc (CAAM) đã khiến quốc gia châu Á này lớn hơn bất kỳ thị trường nào khác trên thế giới và lớn hơn bất kỳ thời điểm nào khác trong lịch sử. Ngành công nghiệp xe hơi Trung Quốc có vẻ như đang hướng tới mục tiêu tăng trưởng với bất kỳ giá nào.

Tuy nhiên, kinh nghiệm của nhiều nền kinh tế phát triển cho thấy quá vội vàng nôn nóng đẩy mạnh doanh số tiêu thụ xe hơi sẽ sớm dẫn đến những hậu quả đáng ngại. Tốc độ tăng trưởng lên tới trên 30% trong năm 2010 đã chính thức đưa Trung Quốc vượt mốc tiêu thụ 18 triệu xe, tuy nhiên tăng trưởng nóng rất có thể sẽ không bền vững. Các loại thuế đánh vào giao dịch xe cỡ nhỏ mà chính phủ Trung Quốc đã cắt giảm còn 5% từ 2 năm trước vốn là một phần trong những nỗ lực kích thích kinh tế sau khủng hoảng nay được xem là nhân tố quan trọng thúc đẩy tốc độ tiêu thụ xe tại nước này. Hiện tại, Bắc Kinh đã phải hạn chế đăng ký xe mới để đối phó với tình trạng tắc nghẽn giao thông ngày càng nghiêm trọng. Một số biện pháp khác cũng được các nhà chức trách cân nhắc thực hiện nhằm mục tiêu kìm hãm tốc độ tăng trưởng của thị trường xe hơi ở mức 10-15% trong năm 2011. Tuy nhiên, tăng trưởng bong bóng vẫn là nguy cơ trước mắt đối với ngành công nghiệp xe hơi Trung Quốc.

Ford Motor đang mở rộng quy mô xe xuất xưởng tại Trung Quốc thêm 50%. Hãng cho biết đang rất lạc quan và tin tưởng đề ra một kế hoạch đầy tham vọng cho tương lai nhằm đuổi kịp những đối thủ sừng sỏ như General Motors, Toyota và Volkswagen vốn có lợi thế hơn sau nhiều năm gia nhập Trung Quốc.

Có vẻ như chưa bằng lòng với con số 13% thị phần mà hãng và liên doanh đạt được trong năm 2010, GM, hãng xe hiện đang dẫn đầu vừa quyết định mở thêm 2 nhà máy tại Trung Quốc. “Kế hoạch của chúng tôi là luôn đi trước nhu cầu khoảng ½ sản lượng của 1 nhà máy, nhưng trong 24 tháng vừa qua, thị trường đã phát triển quá nhanh đến mức chúng tôi không theo kịp”, Ông Timothy Lee, giám đốc điều hành chi nhánh GM đặt tại Thượng Hải cho biết trong một cuộc phỏng vấn bên lề triển lãm Detroit Auto Show 2011 đang diễn ra tại Mỹ.

Một cuộc khảo sát do KPMG tiến hành vào cuối năm 2010 với khoảng 200 giám đốc điều hành của các doanh nghiệp trong ngành cho thấy 2/3 số người được hỏi dự định sẽ tăng mức đầu tư tại Trung Quốc trong những năm tới. Bởi vậy, nếu không sớm có một chính sách điều chỉnh hợp lý, nguy cơ về một cuộc khủng hoảng thừa có thể biến câu chuyện thành công của Trung Quốc trở thành một kết thúc không vui. Trên lý thuyết, khi xảy ra dư thừa, quy luật cung cầu chỉ ra rằng sớm muộn sẽ có một bộ phận “vượt rào” về giá và đó chính là vấn đề đầu tiên thị trường sẽ phải giải quyết.