Escape : “Tẩu thoát” hay “giải thoát” ?

Thời gian gần đây, thị trường ôtô Việt Nam đang xôn xao trước thông tin liên doanh Ford Việt Nam sẽ ngừng lắp ráp dòng xe đa dụng 5 chỗ Escape. Vậy đằng sau động thái đó là gì ?

Mặc dù chưa đưa ra thông báo chính thức về vấn đề trên, nhưng theo một số nguồn tin từ Ford Việt Nam thì hãng đã chấm dứt việc lắp ráp chiếc SUV cỡ trung này. Trong báo cáo bán hàng của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam ( VAMA ), Ford cũng đã gửi đi thông điệp ngắn gọn “Hết hàng từ tháng 2/2014” đối với Escape.

Quay trở lại thời điểm cuối năm 2013, Ford Việt Nam chính là một trong những hãng xe có các chương trình khuyến mãi giảm giá lớn nhất trên thị trường. Trong đó, mẫu xe Ford Escape được các đại lý chào bán với mức giá thấp kỷ lục. Cụ thể, Escape phiên bản XLS một cầu chỉ có giá từ 685 đến 690 triệu, thấp hơn khá nhiều so với mức giá niêm yết là 729 triệu. Phiên bản 2 cầu cũng được bán ra với mức ưu đãi cao khi giảm được 30-40 triệu so với giá ban đầu 833 triệu.

Trước những động thái trên, đã xuất hiện nhiều lời đồn đoán cho rằng Ford Việt Nam đang tìm cách đẩy hết số Escape tồn kho để chuẩn bị dọn đường cho một gương mặt mới trong phân khúc SUV cỡ nhỏ là Ford EcoSport ra mắt tại thị trường ôtô Việt Nam.

Kể từ lần đầu tiên xuất hiện vào tháng 10/2001, đến nay Ford Escape đã có ngót nghét 13 năm tuổi đời tại thị trường ôtô Việt Nam. Đấy là một chặng đường dài đủ để thương hiệu Escape trở thành cái tên gần gũi, gắn bó và thân thuộc đối với những người yêu thích hãng xe này. Thiết kế mạnh mẽ, nam tính mà vẫn đầy quyến rũ, sang trọng cùng những tính năng ưu việt trong vận hành, Escape là sự lựa chọn phù hợp để đáp ứng nhu cầu đa dạng của những doanh nghiệp thành đạt có tâm hồn trẻ trung, năng động và sành điệu.

Hiện có gần 10.000 chiếc Escape do Ford Việt Nam lắp ráp lưu hành trên cả nước.

Điều này không phải không có cơ sở. Một vài năm trở lại đây, Thái Lan luôn là một trong những quốc gia chủ lực trong việc lắp ráp và phân phối xe CBU về Việt Nam. Trong 3 tháng đầu năm ngoái, chỉ tính riêng kim ngạch xe nhập khẩu có xuất xứ từ Thái Lan đã tương đương mức tổng kim ngạch nhập khẩu ôtô từ ASEAN về Việt Nam. Hơn thế nữa, theo thông tin từ Bangkok Post, nhà sản xuất xe Ford ở Thái Lan đang tăng 8 lần công suất nhằm dồn toàn lực để hiện thực hóa tham vọng sẽ đánh bại thế độc tôn của xe Nhật nói riêng và xe Châu Á nói chung ở đất nước Chùa Vàng lẫn Đông Nam Á.

Chính vì thế, trước thông tin nhà máy của Ford tại Hải Dương sẽ ngừng lắp ráp Escape, không ít người tỏ ra ngạc nhiên xen lẫn sự băn khoăn và có phần hụt hẫng. Nhưng nếu nhìn nhận, đánh giá một cách tổng thể và khách quan thì dường như đây là kết cục đã được dự báo từ trước. Trong bối cảnh mà thị phần xe nhập khẩu nguyên chiếc ( CBU ) ngày càng tăng mạnh và tỏ ra áp đảo so với xe lắp ráp trong nước (CKD), cộng với đó là sự yếu kém của ngành công nghiệp ôtô Việt Nam đang mong manh, run rẩy trên bờ vực sụp đổ khi thời điểm thuế nhập khẩu xe CBU từ ASEAN về mức 0% sắp đến gần. Vậy thì, động thái trên của Ford xem ra cũng không có gì khó hiểu. Phải chăng, Ford đang chuẩn bị lộ trình để tiến tới việc nhập khẩu trực tiếp dòng xe Escape từ Thái Lan về Việt Nam?

Trên thực tế, chỉ cần so sánh mức vốn dành cho một dự án mở rộng sản xuất của Ford tại Thái Lan thôi cũng đã vượt xa tổng vốn đầu tư của hãng này dành cho thị trường Việt Nam trong gần hai thập kỷ qua. Bên cạnh đó, Ford cũng nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ đắc lực của Chính phủ Thái Lan với lợi thế rất lớn là có thể xuất khẩu xe của hãng qua hầu hết các nước trong khu vực với thuế suất bằng 0. Ngoài ra, hiện nay thị trường Việt Nam đang có chiều hướng dịch chuyển mạnh mẽ nguồn gốc các loại xe nhập khẩu với cán cân lợi thế nghiêng về ASEAN. Những bất cập trong quyết sách đối với ngành công nghiệp phụ trợ cộng với việc thuế cao, đầu ra giảm sút khiến các doanh nghiệp ôtô không còn mặn mà và hào hứng lắm với dòng xe CKD.

Xem ra, câu chuyện Ford quyết định ngừng lắp ráp Escape tại Việt Nam để nhường chỗ cho xe nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan chỉ còn là vấn đề thời gian. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có bất kỳ thông tin nào cho thấy Ford Việt Nam sẽ tiếp tục nhập khẩu và phân phối Escape mới ở Việt Nam.

Tại buổi gặp gỡ thân mật giữa ông Arias Metelo – Tổng giám đốc Ford Việt Nam với các cơ quan báo chí truyền thông ngày 12/5/2014. Trước câu hỏi của phóng viên Autonet về việc liệu có phải Ford Việt Nam sẽ ngừng lắp ráp Escape trong nước để tiến tới nhập khẩu hoàn toàn chiếc xe này từ Thái Lan về, ông Metelo cho biết :” Những quyết định quan trọng luôn phải được bàn bạc một cách kỹ càng và chuẩn bị chu đáo. Trong phạm vi cuộc gặp gỡ ngày hôm nay, tôi chỉ có thể chia sẻ với các bạn những thông tin hoạt động của Ford Việt Nam từ đầu năm và các kế hoạch tiếp theo trong năm 2014. Nhưng chúng tôi hứa, sẽ sớm có thông báo chính thức về vấn đề mà bạn đang đề cập đến”.

Xét cho cùng, việc ngưng sản xuất Escape không phải vì dòng xe này bán không được. Số lượng hơn 10.000 chiếc Escape do Ford Việt Nam lắp ráp đang được lưu hành trên cả nước là minh chứng cụ thể nhất cho điều đó. Theo một nguồn tin từ Ford cho biết, đây là vấn đề hoàn toàn bình thường và nằm trong kế hoạch của tập đoàn, bởi vì vòng đời sản xuất của mẫu xe này đã đến hồi kết thúc.

Thiết nghĩ, khi Escape đi vào chu kỳ cuối của sản phẩm thì một sự thay đổi vừa là quy luật tất yếu, vừa là điều hết sức cần thiết đối với Ford Việt Nam ở thời điểm hiện tại. Escape đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của nó tại phân khúc SUV hạng trung – một “chiến trường” vốn chưa bao giờ bình yên bởi sự cạnh tranh khốc liệt giữa các hãng.

Nhìn lại trong quá khứ, thị trường ôtô Việt đã không ít lần tôn vinh một số cuộc chuyển giao mang đậm dấu ấn của sự thành công và khác biệt. Ngày 13/01/2006, khi Innova chính thức trình làng cũng là lúc Toyota nói lời tạm biệt với Zace – mẫu xe đa dụng MPV đã góp công không nhỏ trong chặng đường chinh phục ngôi vị số một làng xe hơi Việt của hãng. Để rồi sau đó, Innova không chỉ làm tròn vai vị trí Zace để lại mà còn phát huy một cách xuất sắc đến nỗi được mọi người đặt cho biệt hiệu “Chiếc xe sinh ra để dẫn đầu”.

Trở lại với cái tên Ford EcoSport – mẫu xe được dự báo là sẽ kế tục sự nghiệp của Ford Escape tại Việt Nam. Mặc dù EcoSport không xếp “cùng chiếu” với Ford Escape khi nó được dành cho một phân khúc khác ít sự cạnh tranh và dễ thở hơn : phân khúc xe thể thao đa dụng cỡ nhỏ. Tất cả mọi nhận định đều cho rằng đây chính là cơ hội để chiếc mini SUV đến từ Mỹ tung hoành ngang dọc tại phân khúc khá mới mẻ này bởi đối thủ duy nhất là Daihatsu Terios đã tẩu thoát khỏi thị trường Việt Nam từ lâu.

Cũng trong buổi gặp gỡ thân mật với báo chí ngày 12/5/2014, ông Trương Kim Phong, Giám đốc tiếp thị và bán hàng Công ty Ford Việt Nam cho hay: “EcoSport là một chiếc xe rộng trong, hẹp ngoài. Với nội thất sang trọng, rộng rãi cùng ngoại hình nhỏ gọn, cơ động phù hợp với tình hình giao thông tại Việt Nam, EcoSport là một bước tiến đột phá của Ford. Nó sẽ tạo ra một làn gió mới cho thị trường xe hơi Việt trong thời gian sắp tới”.

Ford EcoSport  là cái tên mà hãng xe Mỹ đặt rất nhiều kỳ vọng

Hy sinh là một trong những điều khó nhất mà chúng ta sẽ phải thực hiện trên con đường dẫn tới thành công. Nói một cách khác, để đạt được những điều mình mong muốn, chúng ta sẽ phải mất đi một số điều khác. Ford Escape cũng vậy. Sự ra đi hay “tẩu thoát” của nó không phải vì thất bại, mà là để “giải thoát” và dành chỗ cho những sản phẩm có chất lượng hơn nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu cùng thị hiếu ngày càng khắt khe, đa dạng của người tiêu dùng.

Nếu như thông tin Ford Việt Nam chính thức ngừng lắp ráp, nhập khẩu và phân phối Escape là có thực thì hy vọng cái tên Ford EcoSport sẽ là sự kế thừa xứng đáng cho những thành quả được gây dựng bằng muôn vàn nỗ lực và cố gắng của đàn anh Escape.

Theo một cuộc khảo sát do phóng viên Autonet tiến hành trong thời gian gần đây, sau khi xuất hiện thông tin Ford Việt Nam ngừng lắp ráp Escape thì số lượng người quan tâm, tìm kiếm về chiếc xe này bỗng tăng lên đột biến. Kèm theo đó là giá bán đối với xe cũ cũng đang nhích lên đáng kể. Bởi vậy, cho dù là “tẩu thoát” hay “giải thoát” thì có một điều chắc chắn rằng. Sẽ còn rất lâu nữa, Ford Escape vẫn là một cái tên không thể không nhắc đến trong các cuộc mạn đàm về thị trường ôtô Việt Nam. Và những chiếc “Ếch” vẫn sẽ tiếp tục đồng hành cùng những người yêu quý nó trên khắp mọi nẻo đường…

Hùng Cường