Thị trường ô tô – càng nhìn xa…càng nhiều ki-lô-mét

Từ khi hình thành đến nay, hình như thị trường ô tô Việt Nam lúc nào cũng như con thuyền chở đầy hy vọng của người mua xe, lênh đênh giữa biển khơi mênh mông không biết trôi về đâu…

Ngày xưa, cái thời còn phải lo nhiều về cơm ăn, áo mặc, cứ đến cuối năm là các bậc cha mẹ lại tất bật lo đủ thứ chạy Tết. Thời bây giờ, kinh tế khấm khá lên, ngày tết là dịp nghỉ ngơi, thăm thú người thân, bạn bè cả năm ít gặp. Ấy thế mà có thứ thiên hạ dù tiền nong rủng rỉnh đầy túi mà vẫn phải tranh nhau chạy tết: tranh nhau mua xe hơi. Phần vì thiếu xe, phần vì giá xe cứ tăng đều đều, không mua kịp Tết thì sang năm lại phải nghiến răng bỏ thêm số tiền không nhỏ nữa. Mà không đủ tiền mua xe cũng không sao, cứ mua xe trả góp để đi cái đã, tiền lãi ngân hàng tính sau. Thế nên khi kinh tế toàn cầu suy thoái, chứng khoán sụp đổ, bong bóng bất động sản vỡ, ngân hàng siết chặt tín dụng thì không ai còn xông xênh mua xe sắm cộ như trước. Bù lại, khách hàng bắt đầu có được cảm giác của thượng đế khi đi mua xe, được mời chào, săn đón. Thị trường ô tô có vẻ ổn định và phần nào chuyên nghiệp hơn khi người ta mua xe nếu thực sự có nhu cầu, có tài chính vững vàng. Người bán cũng vì quyền lợi khách hàng nhiều hơn, từ khuyến mãi, hỗ trợ tài chính cho đến nâng cao chất lượng dịch vụ.

Nhưng mọi sự không đơn giản như vậy, kinh tế càng khó khăn thì áp lực lên người mua xe lại càng nặng nề. Chưa kịp nhẹ nhõm đôi chút về giá xe thì gánh nặng khác đã lại đè nặng. Tiếc là nó lại đến từ những người cầm cân nảy mực ngành công nghiệp ô tô nước nhà. Chiến lược phát triển dài hạn một ngành công nghiệp như ô tô hình như được tính theo năm một, Hình như đến lúc này người ta mới lại chợt nghĩ ra là còn rất nhiều thứ thuế cần phải đánh vào người mua xe, chịu thêm có mấy chục triệu một năm thì ăn thua gì so với cái xe hàng trăm triệu, hàng tỷ đồng! Có điều mới năm ngoái thôi, phí trước bạ đã tăng gấp đôi rồi, và khi đó có trả thêm vài chục hay vài trăm triệu để mua xe thì cũng nhằm nhò gì! Tính đến thời điểm hiện giờ sơ sơ cũng đã có đến 7 loại thuế các loại đánh vào người mua xe, đó là chưa kể đến phí lưu hành giao thông sắp phê duyệt. Và chắc chắn cứ đà này thì sẽ còn nhiều loại phí khác nữa được áp dụng, chỉ là lúc nào người ta “chợt nghĩ ra” nữa mà thôi. Thế mới biết người Việt Nam có tính lo xa cỡ nào, hàng càng đắt, càng nhiều, thì càng lo mua sớm vì sợ còn đắt nữa. Cứ nhìn cảnh người mua xe Việt Nam mà liên tưởng đến hình ảnh diễn viên xiếc biểu diễn tiết mục lắc vòng, chỉ không biết là họ cố lắc được đến lúc nào thôi khi người quăng vòng thí cứ quăng, người lắc thì phải cố mà lắc. Buồn cho cái cảnh người xem không có ai, mà vẫn phải tự bỏ tiền thuê sân khấu, phải tự làm diễn viên bất đắc dĩ cho người ta tập quăng vòng….

Vẫn biết bàn về chiến lược phát triển tổng thể của cả một ngành công nghiệp là quá tầm của người viết. Nhưng bất kỳ một hoạch định nào đều có bước ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Chỉ cần tập trung minh bạch và rõ ràng ngay từ đầu thôi sẽ dễ nhận được sự đồng thuận, ủng hộ, chia sẻ của mọi người. Vì tương lai tốt đẹp hơn cho thế hệ mai sau, vẫn biết để có được lợi ích lớn thì nhiều khi phải hy sinh một số lợi ích nhỏ. Nhưng để làm tốt được việc lớn thì bắt buộc phải làm rất tốt những việc nhỏ. Có như vậy mới có thể nhất hô bá ứng…

Minh Tâm