Dự đoán thị trường ôtô 2012: Nhiều nỗi lo, còn niềm tin

Đa số các chuyên gia phân tích kinh tế cũng như các vị đứng đầu doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh ôtô đều đưa ra dự đoán về một thị trường xe ôtô Việt Nam năm 2012 với nhiều khó khăn. Tuy nhiên, không phải là không có những cơ sở để tin vào một kết quả khả quan.

Năm 2012 – Năm của những thách thức

Thị trường ôtô Việt Nam vừa khép lại một năm vui ít, buồn nhiều. Những khó khăn của năm 2011 tiếp tục ảnh hưởng sang năm nay, và có quá nhiều lý do để dự đoán năm 2012 sẽ còn nhiều thách thức hơn với thị trường ôtô trong nước như khủng hoảng kinh tế, phí trước bạ tại các thị trường lớn tăng vọt, tăng thuế, phí sử dụng ôtô…

Ông Akito Tachibana – Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA), Tổng giám đốc Công ty Toyota Việt Nam cho biết: “Trước tình hình thị trường ôtô đang giảm sút, việc tăng thuế trước bạ tại Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh và một số địa phương khác áp dụng từ ngày 1/1/2012 chắc chắn sẽ ảnh hưởng lớn đến thị trường ôtô trong nước vốn phụ thuộc nhiều vào tiêu dùng các thành phố lớn này. Tôi cho rằng, những khó khăn của năm 2011 sẽ vẫn tiếp tục gây ảnh hưởng hệ lụy trong năm 2012”.

TGĐ Toyota Việt Nam dự đoán một năm 2012 khó khăn

Tổng giám đốc Công ty ôtô GM Việt Nam Gaurav Gupta cũng cho rằng: “Việc tăng thuế trước bạ có ảnh hưởng mạnh đối với thị trường ôtô nói chung và các nhà sản xuất ôtô nói riêng tại Việt Nam”. Theo ông Gupta, thuế trước bạ tăng cao làm cho người tiêu dùng phải trả thêm một khoản chi phí không nhỏ nữa khi mua xe. GM Việt Nam nhận thấy chắc chắn tạm thời sẽ có sự sút giảm về số lượng xe bán ra.

Ngoài những khó khăn kể trên, những chỉ tiêu về kinh tế của năm 2012 vừa được Quốc hội thông qua để ổn định kinh tế vĩ mô sẽ: thắt chặt tín dụng để kiềm chế lạm phát, giảm chi tiêu công… sẽ khiến ngành sản xuất ôtô và thị trường trong nước đối mặt thêm nhiều khó khăn. Việc thắt chặt tín dụng của các ngân hàng đã và sẽ diễn ra trong năm 2012 ảnh hưởng rất lớn tới thị trường ôtô trong thời gian tới bởi lượng khách hàng mua ôtô cá nhân tại Việt Nam thông qua vay vốn ngân hàng rất lớn.

Thị trường ôtô Việt Nam 2012 sẽ còn nhiều thách thức hơn

Giám đốc một công ty kinh doanh ôtô ở Hà Nội cho biết :“Lãi suất ngân hàng hiện ở mức 23%/năm là quá cao và vẫn chưa có dấu hiệu giảm xuống, một số ngân hàng còn hạn chế giải ngân cho các hợp đồng mua xe. Điều này sẽ khiến nhiều khách hàng dù có nhu cầu cũng không đủ khả năng để mua xe mới trong thời gian tới. Ngoài ra, từ ngày 1/1/2012, khi mua một xe giá 1 tỉ đồng, khách hàng ở Hà Nội sẽ phải chi thêm 80 triệu đồng và ở Tp. Hồ Chí Minh là 50 triệu đồng (chưa kể phí đăng ký biển số xe cũng tăng lên 20 triệu đồng), xe giá trị cao, mức chênh lệch càng lớn. Những khó khăn này chắc chắn sẽ khiến doanh nghiệp kinh doanh ôtô đối mặt với vô vàn khó khăn. Bức tranh thị trường ôtô năm 2012 không mấy sáng sủa…”

Trước sự tác động của các yếu tố nói trên, ông Akito Tachibana nhận định, thị trường ôtô 2012 có thể sẽ còn nhiều khó khăn và tăng trưởng thấp, không có sự đột biến, doanh số của VAMA năm 2012 ước tính tiếp tục giảm khoảng 20%.

Còn đó những niềm tin

Khó khăn, thách thức, nhưng không phải là không có những cơ sở để tin vào một năm 2012 vượt khó thành công của các doanh nghiệp trong ngành ôtô. Số liệu thống kê về sản lượng xe tiêu thụ trong năm 2011 của thành viên Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) cho thấy vẫn có những tia hy vọng, dù nhỏ, với ngành ôtô Việt Nam trong năm mới 2012.

Mặc dù tiêu thụ ôtô trong năm 2011 vừa qua giảm 1% so với năm 2010, nhưng với sự tăng trưởng của dòng xe du lịch, các nhà sản xuất vẫn đặt hy vọng vào phân khúc này, dù có những thay đổi nhất định. Đại diện một nhà sản xuất cho rằng, sẽ có chuyển dịch phân khúc thị trường trong tiêu chí chọn mua xe mới của khách hàng trong năm 2012. Với số tiền trước đây có thể mua một chiếc xe hạng D, giờ đây, với việc tăng phí trước bạ cùng các chi phí khác, khách hàng buộc phải chuyển sang lựa chọn xe ở phân khúc thấp hơn (hạng C, thậm chí là hạng B), với giá thành phù hợp hơn.

GM Việt Nam vẫn lạc quan vào kết quả kinh doanh năm sau

Theo lí giải của các nhà kinh doanh ôtô, trên thực tế, nhu cầu thật của người dân đối với ôtô vẫn tương đối cao, do vậy đã có sự dịch chuyển rõ rệt trong phân khúc thị trường với sự tăng đột biến của các dòng xe cá nhân so với xe thương mại bất chấp những khó khăn của thị trường. Mặt khác, giới phân tích cũng cho rằng, dòng xe con trong năm qua được tiêu thụ mạnh cũng nhờ những chính sách thay đổi của chính phủ, cơ quan quản lí và một số địa phương.

Cụ thể vào giữa đầu năm ngoái, Thông tư 20 của Bộ Công Thương ra đời loại bỏ các nhà nhập khẩu ôtô không có giấy phép chính hãng khiến hàng trăm cửa hàng bán ôtô phải đóng cửa hoặc phải chuyển hướng kinh doanh lĩnh vực khác. Nhiều người tiêu dùng lo ngại những cửa hàng này đóng cửa do không đáp ứng được các yêu cầu nhập khẩu xe theo Thông tư của Bộ Công thương đã đổ xô đi mua xe vì sợ giá xe sẽ tăng lên. Thị trường ô tô cá nhân (xe con) của các hãng xe và của các thành viên VAMA cũng tăng liên tiếp các tháng liền sau đó.

Đại diện của Ford Việt Nam cho rằng, nhu cầu mua ôtô tại VN vẫn cao

Sau Thông tư 20, thì lại đến Quyết định nâng lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số dành cho ôtô dưới 10 chỗ ngồi tại hai thị trường lớn nhất là Tp.HCM và Hà Nội có hiệu lực từ đầu năm 2012. Nhiều người tiêu dùng vì muốn né lệ phí trước bạ tại Hà Nội tăng lên 20% và TPHCM tăng lên 15% cũng như việc tăng lệ phí đăng ký biển xe nên cũng đã tranh thủ mua xe trước thời điểm có hiệu lực… Cụ thể ở tháng cuối cùng của năm 2012 dù tổng sản lượng bán hàng của các thành viên VAMA đạt gần 10.940 xe, giảm 12% so với cùng kỳ năm 2010 do dòng xe thương mại và xe đa dụng giảm lần lượt là 33% và 16%, nhưng cùng thời gian đó kết quả kinh doanh của dòng xe con tiêu thụ tăng 9%.

Nhờ những yếu tố trên mà thị trường xe con trong năm qua đã được tiêu thụ mạnh kéo toàn thị trường ôtô nói chung lên đáng kể. Đó là cơ sở để các doanh nghiệp tin rằng, dù thế nào thì khách hàng cũng sẽ vẫn đến với các showroom để mua xe bởi nhu cầu về xe ôtô ở Việt Nam vẫn còn rất lớn. Vấn đề là họ lựa chọn mua vào thời điểm nào mà thôi.

Cũng chính vì lẽ đó, với một cái nhìn lạc quan, đại diện Ford Việt Nam cho rằng, những chính sách về thuế, phí, tiền tệ được áp dụng cho năm sau mặc dù không phải là yếu tố có lợi cho việc kinh doanh, nhưng sẽ không ảnh hưởng lớn đến nhu cầu của người tiêu dùng. Vì giá xe ở Việt Nam vốn đã cao, khách hàng có dự định mua xe thì sẽ không dễ từ bỏ dù lệ phí có tăng lên.