Khi thị trường ôtô phá vỡ quy luật ?

Từ đầu năm đến nay thị trường ô tô liên tiếp đón nhận những tin vui mà cụ thể là sự tăng trưởng mạnh, có thể nói là phá vỡ quy luật từ trước đến nay. Vậy chúng ta thấy gì từ vấn đề đó?

Hai số liệu minh chứng cho sự phá vỡ quy luật: Thứ nhất là sự tăng trưởng mạnh mẽ trong vòng 17 tháng liên tiếp của thị trường, thay đổi hoàn toàn những dự báo của các nhà nghiên cứu cũng như Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô VN (Vama) và các DN. Thứ hai là dù trong tháng Ngâu (Tháng 7 Âm lịch) nhưng thị trường vẫn tăng tới 50% so vứi cùng kỳ 2013.

Những số liệu “không tin nổi”

5, 10, 15 tháng, 16 tháng rồi bây giờ là 17 tháng thị trường ôtô VN liên tiếp phá vỡ những kỷ lục bán hàng, những dự báo bằng tăng trưởng liên tiếp – nói như một doanh nghiệp trong Vama là “không thể tin nổi” thị trường lại tăng trưởng mạnh như vậy. Nhưng quan trọng hơn là sự tăng trưởng đó được dự báo là sẽ tiếp tục diễn ra từ nay đến cuối năm và nhiều khả năng, kỷ lục tăng trưởng liên tiếp 17 tháng sẽ tiếp tục bị phá vỡ.

Số liệu bán hàng của Vama cho thấy, trong tháng 8/2014 (Tháng 7 Âm lịch – thường được gọi là tháng Ngâu với quy luật hàng năm là ế ẩm), nhưng doanh số toàn thị trường tăng gần 60% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt tới 12.562 xe, bao gồm 8.058 xe con và 4.504 xe tải. Doanh số xe con tăng 2% và xe tải giảm 4% so với tháng trước. Sản lượng của xe lắp ráp trong nước đạt 9.719 xe, tăng 0,1% so với tháng trước, số lượng xe nhập khẩu nguyên chiếc là 2.843 xe, giảm 2% so với tháng trước. Nói là bất ngờ, là phá vỡ kỷ lục cũng bởi dù là tháng Ngâu, nhưng đây lại là một trong hai tháng có doanh số cao nhất trong 8 tháng qua.

Ngoài những kỷ lục trên thì một vấn đề đáng mừng khác là thị trường ôtô VN tháng 8 cũng lần đầu tiên chứng kiến sự lên ngôi của các loại xe lắp ráp trong nước. Khác với hàng loạt những tháng trước với sự tăng trưởng áp đảo của các loại xe nhập khẩu nguyên chiếc thì tháng này thị trường đảo chiều khi sản lượng xe lắp rá tăng 0,1%, nhưng xe nhập khẩu nguyên chiếc lại giảm 2%.

“Đường đua” còn lắm gian nan

Dự báo mới nhất của Vama là doanh số bán hàng trong năm nay sẽ đạt khoảng 130.000 xe, tăng trưởng lớn hơn so với dự báo khoảng 100.000 ngàn xe từ đầu năm. Có hai quan điểm cần nhìn nhận khi thị trường tăng trưởng:

Thứ nhất, theo quan điểm của nhiều chuyên gia trong lĩnh vực này thì việc thị trường tăng trưởng mạnh, liên tiếp là điều đáng mừng, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế nói chung vẫn đang khó khăn như hiện nay. Nhưng điều quan trọng ngành công nghiệp ô tô vẫn chưa có sự tiến triển nào so với trước, việc phát triển, sản xuất linh kiện phụ tùng (công nghiệp hỗ trợ) vẫn “dẫm chân tại chỗ), thiếu tính liên kết, không tham gia được vào chuỗi sản xuất giá trị toàn cầu. Như vậy dẫn đến việc thiếu sự song hành, phát triển mất cân đối.

Thực tế, khoảng hơn 1 năm trở lại đây, các DN sản xuất, lắp ráp ô tô tại VN gần như không có những khoản đầu tư mới nào (dù rất nhỏ) cho việc tăng tỷ lệ nội địa hóa, sản xuất, linh kiện, phụ tùng mà chủ yếu tập trung cho việc phát triển sản phẩm mới, gia tăng chất lượng dịch vụ, mở thêm nhiều đại lý, tăng cường nhập khẩu xe nguyên chiếc… Điều này có lợi cho người tiêu dùng, nhưng với ngành công nghiệp thì còn phải chờ. Nhưng chờ đến bao giờ, chờ đến ngưỡng doanh số nào (500.000 xe/ tháng hay bao nhiêu ?) thì không DN nào lẫn Vama trả lời được. Nguyên nhân là thị trường VN hiện có tới 17 hãng xe và sự phân chia thị phần không đồng đều nên khó có thể trả lời được câu hỏi trên.

Thứ hai là cuộc đua giữa các nhà sản xuất mà qua doanh số bán hàng từ đầu năm đến nay cho thấy rõ tiềm lực của những “ông lớn” được phát huy mạnh mẽ: Dù còn lắm gian năn, nhưng vị trí thứ nhất và thứ hai liên tục là sự hoán đổi giữa Toyota VN và Trường Hải (Thaco). Hai DN này hàng tháng đã chiếm hơn 60% thị phần của toàn thị trường. Ngoài vấn đề chất lượng sản phẩm, giá cả, hệ thống dịch vụ, bảo hành…thì một trong những nguyên nhân chính giúp các DN này thành công là sự đa dạng sản phẩm ở nhiều phân khúc khác nhau từ xe hạng sang, xe trung cao cấp, xe phổ thông, sedan, Sub… Đặc biệt, dù ở phân khúc nào, những mẫu xe của hai DN này đưa ra thị trường đều ngay lập tức tạo ra các “cơn sốt”. Riêng trong tháng 8, Toyota đạt doanh số 3.615 xe, tăng tới 45% so với cùng kỳ thì mẫu Vios 2014 đã đạt doanh số kỷ lục tới 1.344 chiếc.

Tháng 8 vừa qua, Thaco Kia bán được 913 chiếc xe Kia các loại, tăng 26% so với cùng kỳ, trong đó nhu cầu với các mẫu xe Kia Morning, Kia K3 và New Sorento tăng mạnh. Đây là tháng có doanh số bán cao nhất của Kia trong 4 tháng gần đây và cũng là tháng 8 có doanh số cao nhất trong 3 năm trở lại đây. Tính chung 8 tháng đầu năm 2014 doanh số Thaco Kia bán ra hơn 6.600 chiếc, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cũng trong tháng 8/2013, hiện tượng xe Mazda đã thay đổi quan niệm về thị trường tháng ngâu thông qua việc đạt mức doanh số 789 chiếc, tăng tới 123% so với cùng kỳ. Đây là mức doanh số kỷ lục theo tháng của xe Mazda tại VN không chỉ tính từ đầu năm mà còn trong vòng 3 năm qua. Tính chung 8 tháng đầu năm 2014, Vina Mazda tiêu thụ 5.050 chiếc ô tô các loại, tăng 155% so với cùng kỳ năm ngoái, vượt qua doanh số cả năm 2013 (4.089 chiếc). Được biết mục tiêu doanh số cho cả năm 2014 vừa được Vina Mazda điều chỉnh tăng là gần 9.000 chiếc, gấp hơn 2 lần tổng sản lượng tiêu thụ trong năm 2013.

Ngoài hai DN trên cũng có thể thấy sự bám đuổi của một loạt các DN như Ford VN với việc liên tục tăng tốc mạnh nhờ sự bùng nổ của các mẫu xe thương mại như Ranger và Transit, hay xe du lịch như Ecosport… Ford VN cho biết trong tháng 8 vừa qua, Cty này đã bán ra 1.287 chiếc xe các loại, tăng 99% so với cùng kỳ năm ngoái và là tháng có doanh số kỷ lục từ trước tới nay. Cộng dồn 8 tháng, Ford VN có doanh số 7.858 chiếc, tăng tới 65% so với cùng kỳ…

Thị trường ô tô đang phá vỡ các quy luật và đi theo một chiều hướng phát triển mạnh mẽ, tích cực hơn, nhưng qua đó cũng để thấy sự tích cực đó mới mang lại niềm vui cho DN và người tiêu dùng chứ chứ có hiệu quả rõ rệt đối với sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô VN. Về góc độ các DN, cuộc đua giành thị phần còn rất dài và lắm gian nan, khi mà sự cạnh tranh không chỉ đơn thuần giữa các DN trong nước mà sắp tới sẽ là sự ganh đua quyết liệt khi thuế suất xe nhập khẩu từ các nước Asean chỉ còn từ 0- 5%.

Doanh số cộng dồn toàn thị trường ô tô Việt Nam trong 8 tháng qua đạt 90.560 chiếc, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2013, trong đó xe con đạt 57.418 chiếc, tăng 37%, xe tải đạt 33.142 chiếc, tăng 32% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo DĐDN

Các bài đã đăng